වහලුන්ගේ සටන් කලාව - කැපියෝරා



  • 16 වන ශතවර්ෂයේදී පෘතුගීසින් විසින් බ්‍රසීලයට රැගෙනආ අප්‍රිකානු වහලුන් විසින් තනාගත් අපූරු සටන් කලාවකි.

  • වහලුන් ලෙස බ්‍රසීලයට පැමිණි අප්‍රිකානු ගෝත්‍රිකයන් හට සටන් පුහුණුව තහනම් විය, එහිදී ඔවුන් තම ගෝත්‍රික සටන් ක්‍රම , ගෝත්‍රික සංගීතය සමග එක්කර එක්තරා රිද්මයකට ශිල්ප පුහුණුව ඇරඹීය. ඒ තම ස්වාමි වරුන්ට තමුන් නැටුම් පුහුණුවන බව පෙන්නුම් කරමිනි. නැටුම තුල සටන් ශිල්ප සැඟවූවා යයි පැවසීමද නිවැරදිය.

  • පා පහරවල්, අත් පහරවල් , කැරකී කරන ශිල්ප හා කරනම් වලින් සමන්විත කැපියෝරා(Capoeira)  නැරඹීමට ඉතා ප්‍රිය සටන් ක්‍රමයකි, ගොලිවුඩ් චිත්‍රපට ගණනාවක් තුලද කැපියෝරා ශිල්පීන් තම හැකියාවන් පෙන්වා ඇත. (දිග කලිසම සහ ඉන බැඳි ලණුව  කැපියෝරා නිල ඇඳුම වේ )




  • මෙම නර්තනය,සංගීතය සමග ඇති කලවම නිසා ආරක්ෂක සටන් කලාවක් ලෙස එතරම්ම  සාර්ථක නොමැති වුවද මෑතකාලීනව MMA සටන් තුල කැපියෝරා ශිල්පීන් සාර්ථක වූ අවස්ථා කීපයක් ද දැකගත හැකි විය.



සමනල පිහිය හෙවත් බැලිසොං පිහිය

සමනල පිහිය
  • හකුලන සාක්කු පිහියක් වන සමනල පිහිය (butterfly knife) බැලිසොං ලෙසින්ද හඳුන්වයි.
  • පිලිපීනයේ බටැන්ගස් (Batangas ) ප්‍රදේශයේ ජනතාව විසින් කරන ලද නිර්මාණයක් වන මෙම පිහිය, එම ප්‍රදේශයේ ජනතාව සැමවිටම ලඟතබාගන්නා ආයුධයකි. ඔවුන්ගේ සංස්කෘතියේ කොටසකි.



  • පිහි මිටේ කොටස් දෙකක් අතර තලය සැඟව යන පරිදි සකසා ඇති මෙම පිහිය එලියට ගැනීම සහ හැකිලීම විවිධ සිත් ඇදගන්නා ආකාරයේ ක්‍රම මගින් කිරීමට හැකිවීම මෙම පිහියේ ජනප්‍රියතාවයට විශාල හේතුවකි.




  • කෙසේවෙතත් මෙම පිහිය යුරෝපයේ ඇතැම් රට වල මෙන්ම ඇමරිකාවේද විකිණීම තහම්නම් ය. මෙම පිහි ක්‍රමෝපායන් පුහුණුවේදී අතපසුවීම් නිසා දිගින් දිගටම පුහුණුවන්නන් තම අත් කැපීම් තුවාල වලට ලක්කර ගැනීම ඊට හේතුවයි. ඊබේ (ebay) හෝ අලි එක්ස්ප්‍රස් තුල ද මෙම පිහිය විකිණීම තහනම් ය. 

නවීන මාදිලියේ සමනල පිහියක්
  • විවිධ නවතාවයන්ට නිරන්තරව ලක්වන මෙම සමනල පිහිය විනෝදාංශයක් ලෙස පිහි එකතු කරන්නන් අතර ඉතා ජනප්‍රිය ය.



පොලවේ ගැසීමේ කලාව - ජූඩෝ

ජූඩෝ

  • 1882 තරම් මෑත කාලයකදී Jigaro Kano විසින් හඳුන්වාදුන් ජූඩෝ අද වනවිට ඔලිම්පික් ක්‍රීඩාවක් දක්වා ප්‍රචලිතව ඇත.  
  • ජූඩෝ යන්නෙහි අරුත " The Gentle Way" ලෙසිනි.   
  • බොහෝ ජූඩෝ ශිල්ප සඳහා ජපන් ජුජුට්සු (jujitsu) හි අභාෂය ලැබී ඇත.





  • ප්‍රතිවාදියාගේ සමබරතාව බිඳීම , ප්‍රතිවාදියාව පොලවට විසිකිරීම හෝ පෙරලා දැමීම හා සන්ධි සිරකිරීමක් හෝ ගෙල සිරකිරීම මගින් සටන අවසන් කිරීම සිදුකරනු ලබයි.

ජූඩෝ ප්‍රධාන ශිල්ප කොටස් 3 කින් යුක්තය,
  1. විසිකිරීම - nage-waza (投げ技?, throwing techniques)
  2. පොරබැදීම - katame-waza (固技?, grappling techniques)
  3. පහරදීම - atemi-waza (当て身技?, striking techniques)

 
  • පහරදීමේ ක්‍රම ජූඩෝ ඔලිම්පික් ක්‍රීඩාවෙන් ඉවත් කර ඇති නිසා බොහෝදෙනා සිතනුයේ ජූඩෝ යනු බිමදැමීම හා පොරබැදීම පමණක් අඩංගු කලාවක් ලෙසය, නමුත් අදටත් සාම්ප්‍රධායික ජූඩෝ පාසල් තුල පහරදීමද සහිත සම්පුර්ණ සටන් කලාවක් ලෙසින් ජූඩෝ පුහුණුව සිදුකරයි.

  • ජූඩෝ ක්‍රමය තුලප්‍රතිවාදියාගේ බලයට එරෙහිව නොගොස් ඔහුගේ බලයේ දිශාවටම ශිල්ප යෙදීම පුහුණුවන නිසා ප්‍රමාණයෙන් කුඩා අයෙකුට ප්‍රමාණයෙන් විශාල පුද්ගලයෙකු පරාජය කිරීමේ හැකියාව පවතින බව පැවසේ.  


බ්ලැක් බෙල්ට් එක කළු පාට ඇයි ?


 
  • බොහෝ සටන් කලා ක්‍රම තුල ශිෂ්‍යාගේ ජේෂ්ඨත්වය මත විවිධ වර්ණ වලින් යුත් පටි පිරිනැමීම සිදුකරයි. මෙම විවිධ වර්ණ පටි ක්‍රමය 1880 දී ජුඩෝ කලාව තුල හඳුන්වාදුන් ක්‍රමයකි.


  • නමුත් එම සියල්ලේම පාහේ පරිණතම වර්ණය කළු පාට බව ඔබ දනී. ඒ ඇයිදැයි ඔබ දන්නවාද ?

  • ඊට පෙර ඉතිහාසයේ පටන් සටන් ශිල්ප පාසල් තුල ආරම්භයේදී සියලු සිසුන්ට ලබාදුන්නේ සුදු පැහැති පටියකි.
  • දිගින් දිගටම පුහුණුවීම් කරන විට මෙම සුදු පටිය ටිකෙන් ටික කිලිටි වීම සිදුවෙයි.
  • එමනිසා දිගු කාලයක් පුහුණුවීම් කල ජේෂ්ඨ සිසුන්ගේ පටි කළු පැහැයට ආසන්න වර්ණයක් ගනියි.
  • එබැවින් සටන් පාසලේ ශිෂ්‍යන්ගේ පටි කිලිටිවී ඇති ප්‍රමාණය ඔවුන්ගේ ජේෂ්ඨත්වයට අනුරුප විය.
  • වර්ණ ක්‍රමය හඳුන්වාදීමේදී මෙම අභාෂය නිසා ඉහලම වර්ණය ලෙස කළු පාට යොදාගැනීම සිදුවිය.

කඩාවැටුන UFC තරුව රොන්ඩා


රොන්ඩා රොව්සි
රොන්ඩා කියන්නෙ හිටපු UFC ශූරිය.

ජුඩෝ වලින් 2008 දි ඔලිම්පික් පදක්කමක් දිනාගැනීමත් සමග තරුවක් වන මැය, MMA තුල තම කිරුළ රැක ගන්නෙ ජුඩෝ වල Take Downs සහ ජුජුට්සු වල Lock Techniques පාවිච්චි කිරීමෙන්.

ඕනෑම තරඟයක් KO හෝ Submission මගින් ඉක්මනින් නිමාකිරීමට රොන්ඩා ප්‍රසිද්ධයි.
MMA තරඟ 12 ක් පිට පිට ජයගන්නා රොන්ඩා සැබෑ දක්ෂයෙක්.

නමුත් 2012 සිට රැකගත් කිරුළ රෝන්ඩා ට නැති වෙන්නෙ 2015 නොවැම්බර් වලදී හොලී හෝම් (Holly Holm) ට පරාජය වීමත් සමගයි.පහලින් තියෙන්නෙ ඒ වීඩියෝව.
රොන්ඩා ට UFC කිරුළ අහිමිවූ මොහොත
එම පරාජයෙන් දැඩිව මානසික කඩාවැටුන රොන්ඩා වසරකට පමණ පසු නැවත UFC ආගමනයට උත්සහ කරනව 2016 දෙසැම්බර් වලදී.




අමන්ඩා හට පරාජය වීම
ඒත් අමන්ඩා (Amanda Nunes) හමුවේ නැවතත් පරාජය වෙන රොන්ඩා ට මෙවර නම් නැවත පැමිණීමට තවත් අවස්ථාවක් ලබා ගැනීම දුශ්කර වේවි.

සිලට් Silat

  • ඉන්දුනීසියාව , මැලේසියාව , තායිලන්තය , සිංගප්පූරුව වැනි දකුණු ආසියාතික රටවල් ආශ්‍රිතව විකාශය වූ සටන් කලාවක් වන සිලට් Silat විවිධ ශයිලීන් ගණනාවකින් යුක්තය.
  • සිලට් යන්නෙහි අරුත “skill for fighting” වේ.
  • Close Combat සටන් ක්‍රමයක් වන මෙය ,  Take Downs , Locks වැනි techniques වලින් සමන්විත කලාවකි. නමුත් Ground Fighting Techniques අඩංගු නොවේ.


සිලට් සටන්කරුවෙක්
සාම්ප්‍රදායික සිලට් සටන්කරුවෙක්
  • වේගවත් Techniques සහ ප්‍රතිවාධියා පහර එල්ල කරන අවයව වලට ප්‍රතිප්‍රහාර එල්ලකර ඒවා අඩපන කිරීම සිදුකරනු ලබයි.

  • සිලට් වලටම ආවේණික ආයුධ රැසක් පුහුණු වීමද සිදුකරයි. කරුම්බිට් පිහිය kerambit සිලට් පුහුණු වන්නන් අතර ජනප්‍රිය ආයුධයකි.

කරුම්බිට් පිහිය











පහත වීඩියෝව තුලින් සිලට් හි සටන් රිද්මය අවබෝධ කරගැනීමට හැකිය.